ՀՀ նախագահական ընտրություններ: Դիտորդական կարծիք

                                                      Ամփոփոիչ կարծիք                                                         Վայոց Ձորում ՀՀ նախագահական ընտրությունների մասին  «Գորիսի Երիտասարդական  Միություն» ՀԿ –ի կողմից դիտորդական առաքելության  

        

Գորիսի Երիտասարդական միությունը  ՀՀ նախագահական ընտրություններում դիտորդական առաքելություն է իրականացրել թիվ 39 ընտրատարածքի (Վայոց Ձորի մարզ) թվով 53 ընտրատեղամասերում:

Ընդհանուր առմամբ դիտորդական գործառույթում ընդգրկված էին թվով 176 դիտորդ՝ 2 կամ 3 –ական դիտորդ յուրաքանչյուր տեղամասում, որոնք փոխարինում էին միմյանց:   

     Աշխատել են նաև շարժական դիտորդական խմբեր, որոնք ընտրության ողջ օրվա ընթացքում այցելել են տարբեր տեղամասեր և կատարել գրառումներ ընտրական գործընթացի մասին Վայոց Ձորի մարզի բոլոր 53 ընտրատեղամասերում:

     Կազմակերպության դիտորդական խմբի ղեկավարը օրվա ընթացքում մեդիա կենտրոնի նախաձեռնությամբ երկու  անգամ ընտրական գործընթացների մասին  կարծիքով ելույթ է ունեցել ուղիղ եթերում:

     Ընտրական ողջ օրվա ընթացքում ընտրական գործըթացքների մասին կազմակերպության կողմից պարբերաբար տեղեկատվություն է տարածվել կազմակերպության  http://ginfotun.blogspot.com/ կայքում, ինչպես նաև կազմակերպության http://www.facebook.com/pages/Goris-InfoTun/298411503502497,  http://www.facebook.com/GorisYouthUnionGorisiEritasardakanMiutyun  և մեր գործընկերների ֆեսբուքյան էջերում և տարբեր խմբերում:

     Ընդհանուր առմամբ ընտրական գործընթացները Վայոց Ձորի մարզի բոլոր ընտրատեղամասերում անցել են հանդարտ, առանց արտառոց միջադեպերի:

Որակական առումով այս ընտրությունները տարբերվում էին նախորդներից  իրենց թափանցիկությամբ և թեկնածուների համար հավասար պայմաններով, այսինքն որոշակի բարելավումներով: Սակայն նկատվում էր ընտրական կարգը և արդարությունը պահպանելու համար որոշ թեկնածուների մարդկային ռեսուրսների  բացակայությունը, որը հենց մրցակցության բացակայության առկայություն է:

     Առավոտյան ժամերին ընտրողների հոսքը դեպի տեղամասեր պասիվ էր, կեսօրից հետո նկատվեց ակտիվություն գրեթե բոլոր տեղամասերում: Գլաձորի թիվ 39/13 տեղամասում ընտրողների քանակը նույնիսկ մոտենում էր կուտակումների, բայց ընտրողների թիվը տեղամասում պահպանվեց թույլատրելի սահմանում:

     Չկար բոլոր ընտրություններին առանձնահատուկ լարվածություն, հանձնաժողովի անդամները, վստահված անձիք (այն տեղամասերում, որտեղ դրանք կային) և դիտորդները բարիացկամ էին միմյանց նկատմամբ:  Կարծես նախապես ձեռք բերված  մի լուռ համաձայնություն էր տիրում տեղամասերում: Հիմնականում ընտրատեղամասերում ներկա էին մեկական դիտորդ երկու թեկնածուների՝ Սերժ Սարգսյանի և Րաֆֆի Հովհաննիսյանի կողմից: Որոշ տեղամասերում բացակայում էր նաև Րաֆֆի Հովհաննիսյանի վստահված անձը: Մյուս թեկնածուների վստահված անձաց հանդիպել ենք հազվադեպ: Հիմնականում նրանք բացակայում էին: Մեր դիտորդները դա վերագրում են կամ ռեսուրսների պակասին կամ էլ, որը խիստ ցավալի է, անտարբերությանը նախագահի թեկնածուների կողմից: Այնպիսի տպավորություն էր, որ թեկնածուներն իրենք շահագրգռված չեն պայքարի և ի սկզբանե ընդամենը հետաքրքրության համար են առաջադրվել:

Այս պայմաններում հանրությունը ինքը կարծես թե կորցրել էր շահագրգռվածությունը այս կամ այն թեկնածուի օգտին: Քաղաքացիները հանդես էին գալիս որպես պասիվ քվեարկողներ, կարծես իրենց ապագան չէին ընտրում: Դրանից էլ գալիս էր նրանց հանդարտությունն ու խաղաղուությունը, որը նաև անտարբերություն է:

     Իսկ ընդհանուր առմամբ Վայոց Ձորի մարզի բնակիչները իրենց դրսևորում էին որպես անկողմնակալ և օրինապահ քաղաքացիներ, որոնք կատարում էին իրենց քաղաքացիական պարտքը և այնքան էլ շահագրգռված չէին թեկնածուներից  որև  մեկի օգտին անօրինականություն անելու: Դա երևում էր հանձնաժողովների հանգստությունից, քվեարկողների դեմքերի  արտահայտություններից  և   գործողություններից, որոնք մեր դիտարկմամբ օրենքի սահմաններում էին: Հանդարտ մտնում էին տեղամաս, հանձնաժողովի համապատասխան անդամը ստուգում էր անձի համապատասխանությունը անձնագրի հետ, տրամադրվում էր քվեաթերթիկ, իրականացվում էր կարգին համապատասխան քվեարկություն և վերջում կնքվում անձնագիրը՝ կրկնաքվեարկությունը բացառելու նպատակով:

Թանաքները անձնագրերում չվերացան նաև ընտրության ավարտից հետո:

Ամեն դեպքում Վայոց Ձորի բոլոր 53 ընտրատեղամասերում ընտրողներն ունեցել են իրենց կամքը ազատ արտահայտելու հնարավորություն,  իսկ թեկնածուների վստահված անձիք և հանձնաժողովների  համապատասխան կուսկցության ներկայացուցիչ անդամները՝ պահպանելու նրանց քվեն:

     Համեմատած ԱԺ ընտրությունների հետ հանձնաժողովները կարծես թե ավելի պատրաստված էին, ստուգվում էին դիտորդների փաստաթղթերը, իսկ Վայքի թիվ 39/31 տեղամասում մեր շարժական խմբին նույնիսկ  դուրս հրավիրեցին, ասելով, որ մեր դիտորդը տարածքում է, միայն նրա դուս գալուց հետո, մենք կարող ենք գտնվել նույն  տարածքում: Սա մի օրինակ է, որն ապացուցում է, որ հանձնաժողովի անդամները  տիրապետում են օրենքին, որը կարծում ենք նորմալ է, բայց կային նաև տեղամասեր, որտեղ չէին ստուգում դիտորդների փաստաթղթերը:

     Կազմակերպական առումով ընտրատեղամասերում գործընթացներն իրականացվել են ընտրական օրենսքրքի համապատասխան, առանց կանխամտածված խախտումների:  Քվեատուփերի և քվեախսիկների դիրքերը համապատասխանում էին օրենքի պահանջներին:  Իհարկե որոշ տեղամասերում ցուրտ էր՝ չնայած տարածքում վառվող տաքացուցիչներին և վառարաններին, ինչը մեր կարծիքով չէր նպաստում  հանձնաժողովի անդամների զգոնության բարձրացմանը:

     Ընտրատեղամասերում  տարածքների  դրսի մասերում հերթապահում էին ոստիկանները, որոնք ողջ օրվա ընթացքում այդպես էլ առիթը չունեցան միջամտելու գործընթացին՝ հասարակական կարգը և ընտրական օրենսգրքի պահանջներըխաղտողներին կարգի հրավիրելու  առումով: